Yatay Yaşam Hattı

Yaşam hattı, düşüş durdurma sistemlerinde kullanılan kişisel koruyucu ekipmanların sürekli ve güvenli bağlantısına olanak veren ankraj tertibatıdır. Düşüş ihtimali bulunan yüksekte çalışma alanlarında toplu koruma imkânı bulunmadığında öncelikli olarak tercih edilmelidir. Yaşam hattı,  yatay yaşam hattı ve dikey yaşam hattı olarak temelde ikiye ayrılabilir. Yaşam hatları yerleşim planına göre düşüş durdurma sistemi ya da düşüş sınırlandırma sistemi olarak kullanılabilir.

Yaşam hatları, yatay ve dikey olmak üzere ikiye ayrılır. Yatay yaşam hatları EN 795:2012 standartlarına, dikey yaşam hatları EN 353-1+A1:2018 standartlarına uygun olmalıdır. Yatay yaşam hatları çoklu kullanıcılar tarafından kullanılacaksa CEN TS 16415:2012 teknik şartnamesine uygun olmalıdır. Çelik halatlı yatay yaşam hatları EN 795:2012 Type C, ray tipi rijit yatay yaşam hatları EN 795:2012 Type D, tek nokta ankrajları EN 795:2012 Type A kapsamında değerlendirilir. Sistemlerin ilgili standartlara uygunluğu uluslararası test kuruluşlarınca test edilmeli ve sertifikalandırılmalıdır. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından hazırlanan bilgilendirme için tıklayınız.

İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu ve bu kanun kapsamında yayımlanan ilgili Yapı İşlerinde İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetmeliği göre yüksekte çalışma gibi riskli işlerde, başta işverenler olmak üzere tüm çalışanlar işi güvenli şekilde yürütmekle sorumludur.  Personelin çalışma sahasına güvenle ulaşması ve çalışma anında güvenle çalışması için gerekli donanımların sağlanması işveren sorumluluğundadır. Düşme ihtimali barındıran yüksekte çalışma alanlarında mutlaka önlem alınmalıdır. Söz konusu önlem, saha koşullarına göre uzman kişilerce tespit edilmeli ve standartlara uygun tedarik sağlanmalıdır. Yaşam hatları düşmeye karşı alınabilecek yaygın önlemler arasındadır.

Yüksekten düşme ihtimali bulunan tüm çalışmalarda güvenlik önlemi olarak öncelikle ihtimali ortadan kaldıracak şekilde iş planlaması yapmak, mümkünse toplu koruma yöntemlerine başvurmak ya da yaşam hattı sistemlerini kullanmak gerekir. Çatılarda yapılan bakım, dere temizliği, baca ölçümü, güneş paneli kurulumu ve temizliği gibi çalışmalarda yaşam hattı yaygın olarak kullanılır. Tesislerde bulunan tavan vinçlerinin üzerinde ve vinç yürüme yollarında yapılan bakım çalışmalarında, araç üstlerinde yapılan bakım çalışmalarında, tanker dolum sahalarında, inşaatlarda yapılan birçok çalışmada yaşam hattı kullanmak gerekir.

Yaşam hattının sabitlendiği ankraj noktaları uygun dayanıma sahip hemen her yüzeyde tesis edilebilir. Çelik konstrüksiyonlar, beton yapılar, sandviç panel çatılar, trapez çatılar, membran çatılar ve kenet çatılarda doğrudan çatı profili kullanılarak ankraj sabitlenebilir. Montaj yapılacak yüzeyin uygunluğu için yaşam hattı üreticisinin talimatlarına dikkat etmek gerekir.

Yaygın olarak düşüş durdurma sistemleri paslanmaz çelik ve alüminyum malzemeden üretilir. Yaşam hatları, genellikle dış ortamlarda bulunan uzun ömürlü sistemler olduğu için en uygun malzeme paslanmaz çeliktir. Ancak maliyet kaynaklı sebeplerden dolayı yaşam hattı ankrajlarının, paslanma dayanımı daha düşük malzemelerden imal edildiği durumlar da mevcuttur. Yaşam hattı sistemlerinde hat gerginliğini sağlayan elemanlar ve düşüş anında ortaya çıkacak enerjiyi sönümleyecek elemanlar bulunmalıdır. Sistemler arasında fiyat değerlendirmesi yaparken ürünlerin materyalini göz önünde bulundurmak gereklidir. Paslanmaz çelik malzeme ile diğerleri arasında ciddi bir maliyet farkı mevcuttur.

Yaşam hatlarının yerleşim planlaması sistemlerin güvenli ve işlevsel olması açısından son derece önemlidir. Hatların konumları tespit edilirken olası düşüş mesafesi, çalışma alanının kapsanması, sarkaç etkisi, eğim, çalışma konforu gibi birçok faktöre dikkat edilmelidir. Dolayısıyla yaşam hatlarında projelendirmenin profesyonel ekiplerce yapılması gerekmektedir. XTR Safety, projenin hazırlanması aşamasında ücretsiz destek sunmaktadır. İhtiyacın doğru tespiti ve çözüm önerileri için bize ulaşabilirsiniz.